Ống kính mắt cá là gì? Thủ thuật chụp fisheye nghệ thuật

Ống kính mắt cá, hay còn được gọi là ống kính fisheye, là một loại ống kính rất đặc biệt với góc nhìn rộng và đường cong lớn. Khi sử dụng ống kính này, bạn có thể chụp được những bức ảnh với góc nhìn lên tới 180 độ hoặc hơn. Đây là loại ống kính phổ biến trong nhiếp ảnh kiến trúc, phong cảnh, chân dung, và đặc biệt là nghệ thuật. Tuy nhiên, để hiểu rõ về ống kính mắt cá và cách chụp sao cho thật “nghệ”, BH Asia mời bạn đọc qua bài viết dưới này nhé!

1. Tìm hiểu về ống kính mắt cá (Fisheye)

Để giúp bạn hiểu rõ hơn, dưới đây là nội dung về khái niệm, phân loại và đặc điểm của ống kính mắt cá từ tổng quan đến chi tiết.

1.1. Ống kính mắt cá (Fisheye) là gì?

Ống kính mắt cá (Fisheye lens) là loại ống kính có góc nhìn siêu rộng lên đến 180 độ hoặc hơn, tạo nên những hình ảnh có độ cong đặc trưng và hiệu ứng thú vị. Thay vì giữ nguyên đường thẳng như các lens góc rộng thông thường, fisheye bẻ cong toàn bộ khung hình theo hình cầu, khiến người xem có cảm giác như đang nhìn thế giới qua đôi mắt của một chú cá – đó cũng là nguồn gốc tên gọi “Fisheye”.

Với góc nhìn cực đại, ống kính mắt cá giúp bạn bao quát toàn bộ không gian chỉ trong một khung hình, mang lại hiệu ứng độc đáo, sáng tạo và rất được ưa chuộng trong nhiếp ảnh nghệ thuật, phong cảnh, thể thao và video hành động.

 

Xem thêm: Lens for sony chính hãng, giá cực ưu đãi 

1.2. Lịch sử ra đời thú vị của ống kính fisheye

 Ống kính fisheye có lịch sử lâu đời hơn nhiều người nghĩ. Vào những năm 1920, các nhà khoa học khí tượng đã phát triển loại ống kính này nhằm ghi lại toàn bộ bầu trời để nghiên cứu mây và ánh sáng mặt trời. Đến thập niên 1960, công nghệ fisheye bắt đầu được ứng dụng trong nhiếp ảnh thương mại và khoa học, và nhanh chóng trở thành công cụ sáng tạo không thể thiếu trong nhiếp ảnh hiện đại.

Ngày nay, fisheye đã được cải tiến mạnh mẽ với thiết kế nhỏ gọn, khẩu độ lớn và độ sắc nét cao, phục vụ cho nhiều dòng máy ảnh mirrorless, DSLR và cả action camera.

1.3. Đặc điểm nhận dạng: Hiệu ứng “cong” đặc trưng

Điểm nổi bật nhất của ống kính fisheye là hiệu ứng cong mạnh (barrel distortion) - trong đó, tất cả các đường thẳng không đi qua tâm ảnh đều bị uốn cong rõ rệt. Chính đặc tính này tạo nên vẻ đẹp méo mó độc đáo, biến những khung cảnh thông thường thành hình ảnh đầy năng lượng và tính nghệ thuật.

Ngoài ra, fisheye thường có góc nhìn cực đại, độ sâu trường ảnh lớn, và tái tạo không gian theo phong cách phi thực tế, khiến nó trở thành công cụ yêu thích của các nhiếp ảnh gia thích thử nghiệm.

1.4. Các loại ống kính mắt cá phổ biến

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại ống kính mắt cá khác nhau, tùy thuộc vào hãng sản xuất và các thông số kỹ thuật của ống kính. Tuy nhiên, chúng ta có thể phân ra thành 2 loại chính là:

- Ống kính fisheye đầy đủ (Full-frame fisheye): được thiết kế cho các bộ máy full-frame và cho phép chụp được góc nhìn lên tới 180 độ hoặc hơn. Loại này sẽ tạo ra hiệu ứng cong lớn hơn so với ống kính fisheye không đầy đủ mà không xuất hiện viền đen. Đây là loại fisheye phổ biến nhất trong nhiếp ảnh thương mại vì vừa “cong” đủ để ấn tượng, vừa đảm bảo bố cục hài hòa.

- Ống kính fisheye không đầy đủ (Circular fisheye): được thiết kế cho các bộ máy crop-frame và cho phép chụp được góc nhìn lên tới khoảng 180 độ. Tuy nhiên, loại này sẽ tạo ra hiệu ứng cung nhỏ hơn so với ống kính fisheye đầy đủ, và các vùng méo mó sẽ được bao quanh bởi một vòng tròn đen. Circular fisheye được dùng nhiều trong nhiếp ảnh nghệ thuật, thiên văn, hoặc kỹ thuật đo quang phổ bầu trời nhờ khả năng ghi nhận toàn cảnh tròn.

2. Ứng Dụng Sáng Tạo Của Ống Kính Mắt Cá Trong Nhiếp Ảnh

2.1. Phong cảnh & Kiến trúc với góc nhìn cực đại

Ống kính mắt cá là một lựa chọn tuyệt vời cho các nhiếp ảnh gia muốn chụp các kiến trúc hay phong cảnh. Với góc nhìn rộng đến 180 độ, ống kính mắt cá cho phép bạn chụp trọn khung cảnh rộng lớn chỉ trong một khung hình duy nhất – từ bãi biển, thành phố, đến những tòa nhà đồ sộ. Hiệu ứng cong làm các đường thẳng trở nên mềm mại, tạo nên phong cách ảnh lạ mắt và giàu tính nghệ thuật.

 

Xem thêm: Top lens fuji chất lượng và đáng mua nhất năm nay

2.2. Chân dung hài hước & độc lạ

Fisheye có thể mang lại hiệu ứng phóng đại khuôn mặt hoặc cơ thể rất vui nhộn. Nếu biết khai thác đúng góc độ và ánh sáng, bạn có thể tạo ra những bức chân dung “không giống ai” nhưng lại cực kỳ thu hút trên mạng xã hội.

 

2.3. Thể thao mạo hiểm & hành động (Skateboarding, BMX...)

Trong thế giới skateboard, BMX hay parkour, fisheye là “ông vua” của video hành động. Góc nhìn cực rộng giúp ghi lại toàn bộ chuyển động nhanh trong không gian hẹp, đồng thời tạo cảm giác tốc độ và năng lượng mạnh mẽ.

2.4. Nhiếp ảnh thiên văn & bầu trời đêm

Với khả năng bao quát toàn cảnh, fisheye cực kỳ phù hợp để chụp dải ngân hà hoặc toàn bộ bầu trời đêm. Khi kết hợp với phơi sáng dài, bạn có thể ghi lại chuyển động tròn của sao (star trail) một cách ấn tượng.

2.5. Chụp ảnh đường phố & sự kiện

Ống kính mắt cá cho phép ghi lại cảnh đông người, không gian rộng chỉ trong một bức ảnh. Dù là lễ hội, buổi hòa nhạc hay sự kiện đường phố, fisheye đều mang đến góc nhìn sinh động và đầy năng lượng.

Ngoài ra, ống kính mắt cá là lựa chọn tuyệt vời cho các nhiếp ảnh gia đam mê sáng tạo và muốn thử sức với các kỹ thuật mới. Với hiệu ứng cong, bạn có thể biến các cảnh quan hoặc vật phẩm trở nên hoàn toàn khác biệt và lạ mắt. Ngoài ra, bạn cũng có thể chơi với ánh sáng, độ phân giải và các kỹ thuật khác để tạo ra những bức ảnh nghệ thuật đầy cảm hứng.

3. Thủ Thuật Để Chụp Ảnh Fisheye Đẹp & Nghệ Thuật

Để chụp được những bức ảnh nghệ thuật và đầy thú vị bằng ống kính mắt cá, BH Asia sẽ mách cho bạn một số thủ thuật khi chụp ảnh nhé!

3.1. Đặt chủ thể chính ở trung tâm

3.2. Tận dụng và kiểm soát sự biến dạng cong

Để tận dụng tối đa hiệu ứng cong của ống kính mắt cá, bạn có thể chơi với các đường cong tự nhiên trong cảnh quan hoặc sử dụng các vật phẩm có hình dạng rõ ràng để tạo ra những hiệu ứng độc đáo. Hãy thử đặt đường chân trời hoặc các đường thẳng ở rìa khung hình để nhấn mạnh hiệu ứng cong độc đáo. Ngược lại, nếu muốn ảnh bớt méo, hãy giữ các đường này gần trung tâm.

3.3. Lại gần chủ thể để tạo hiệu ứng mạnh mẽ

Một trong những “bí kíp vàng” khi chụp với ống kính fisheye chính là hãy tiến thật gần chủ thể. Khác với các ống kính thông thường, fisheye có khoảng cách lấy nét tối thiểu cực ngắn, đôi khi chỉ từ 10 đến 15 cm, cho phép bạn đặt máy rất sát đối tượng mà vẫn đảm bảo hình ảnh rõ nét. Khi ở gần như vậy, phần trung tâm của ảnh được phóng đại, trong khi hậu cảnh bị thu nhỏ lại và uốn cong mạnh, tạo ra hiệu ứng cường điệu hóa kích thước vô cùng ấn tượng.

 

3.4. Chú ý ánh sáng và bóng đổ

Bóng là một yếu tố quan trọng để tạo ra các bức ảnh nghệ thuật và sinh động với ống kính mắt cá. Bạn có thể sử dụng ánh sáng và bóng để tạo ra các hiệu ứng lạ mắt và độc đáo, tạo ra sự đối lập giữa ánh sáng và bóng để làm nổi bật các chi tiết trong ảnh.

4. Những Hạn Chế Cần Biết Của Ống Kính Mắt Cá

• Khó sử dụng trong chụp thông thường: Hiệu ứng cong mạnh khiến fisheye không phù hợp cho chụp chân dung nghiêm túc hoặc kiến trúc chính xác.
• Hiệu ứng méo dễ gây mất tập trung: Nếu dùng không khéo, ảnh có thể trông “sai lệch” hoặc khó chịu cho người xem.
• Khó lắp filter: Do cấu trúc thấu kính lồi, phần lớn fisheye không thể gắn filter ND hoặc CPL truyền thống.

5. Tổng Kết: Fisheye Có Phải Dành Cho Bạn?

Ống kính mắt cá không phải là một công cụ “toàn năng”, nhưng là gia vị đặc biệt cho những ai yêu sáng tạo. Nếu bạn muốn thêm nét cá tính, phá cách và không ngại thử nghiệm các góc nhìn mới, fisheye là một khoản đầu tư đáng giá. Ngược lại, nếu bạn cần một lens linh hoạt cho phong cảnh hoặc kiến trúc thông thường, hãy cân nhắc ống kính góc rộng (wide-angle rectilinear) để giữ được đường thẳng và bố cục chuẩn mực hơn.

Tóm lại, ống kính mắt cá là một lựa chọn phổ biến cho các nhiếp ảnh gia muốn chụp những bức ảnh độc lạ và hài hước. Với hiệu ứng cong lớn và góc nhìn rộng, ống kính có thể tạo ra các bức ảnh kiến trúc, phong cảnh, chân dung và nghệ thuật đặc biệt mang đậm chất riêng. BH Asia hi vọng qua bài viết này, bạn đã có được những thông tin hữu ích về ống kính mắt cá và các thủ thuật chụp fisheye để tạo ra những bức ảnh tuyệt vời.

Khám phá các ống kính fisheye, wide-angle và lens chuyên dụng chính hãng từ các thương hiệu hàng đầu như Sigma, OM System, Zeiss tại BH Asia – Nhà phân phối chính hãng tại Việt Nam.

XEM THÊM:

• HDR là gì? Tất tần tật về máy ảnh HDR bạn cần biết.
• Ống kính Tilt-shift là gì? Cách chụp ảnh đẹp với ống kính này
• Hướng dẫn cách chọn lens máy ảnh cho người mới bắt đầu